18 Nadere toelichting op de vennootschappelijke jaarrekening​

De mutaties in de materiële vaste activa in 2023 zijn als volgt:

Ultimo 2023 is onder de materiële vaste activa begrepen een bedrag van € 80,2 miljoen (ultimo 2022: € 84,8 miljoen) inzake leases. We hebben het economische, maar niet het juridische eigendom van deze gebruiksrecht activa. De gebruiksrecht activa omvatten met name bedrijfsgebouwen en terreinen en het wagenpark. De actuele waarde van de activa wijkt niet significant af van de boekwaarde daarvan.

De mutaties in de materiële vaste activa in 2022 zijn als volgt:

De aanschafwaardes en de cumulatieve afschrijvingen (inclusief bijzondere waardeverminderingen) zijn als volgt:

De mutaties in de financiële vaste activa zijn als volgt:

De in 2023 verantwoorde agiostortingen hebben voornamelijk betrekking op investeringen in onze groepsmaatschappijen die zich richten op de realisatie van het waterstofnetwerk en op CCS-projecten. In 2022 hielden de agiostortingen met name verband met de omzetting van verstrekte langlopende leningen aan Gastransport Noord-West Europa Holding en aan Gasunie BBL in agio.

De rechtstreekse mutaties in het eigen vermogen van de groepsmaatschappijen hebben betrekking op het actuariële resultaat op de pensioenregeling van Gasunie Deutschland (zoals opgenomen in noot 23 ‘Personeelsbeloningen’ en noot 48 ‘Overige reserves’) en op de herwaardering van het belang in Gate terminal als gevolg van de wijziging in de waarde van het effectieve deel van een cash flow hedge (zoals opgenomen in noot 8 ‘Investeringen in joint ventures’ en in noot 46 ‘Herwaarderingsreserve’). In 2022 is de reële waardemutatie van het belang in Nord Stream hier ook in opgenomen.

Het overzicht met deelnemingen, hun vestigingsplaats en het deelnemingspercentage dat Gasunie heeft, is opgenomen in noot 62 ‘Overzicht groepsmaatschappijen en deelnemingen’.

Er zijn geen bijzondere voorwaarden of garanties overeengekomen tussen Gasunie en de groepsmaatschappijen en overige deelnemingen met betrekking tot de verstrekte langlopende leningen. De omvang van de voorziening voor verwachte kredietverliezen bedraagt ultimo 2023 < € 0,1 miljoen (Ultimo 2022: < € 0,1 miljoen).

Ultimo 2023 bedraagt de reële waarde van de verstrekte langlopende leningen aan groepsmaatschappijen en overige deelnemingen € 3.141,2 miljoen (ultimo 2022: € 2.936,5 miljoen).

GTS is de netbeheerder van het landelijk gastransportnet in de zin van de Gaswet. De minister van Economische Zaken en Klimaat heeft regels gesteld ten aanzien van goed financieel beheer door een netbeheerder in het Besluit Financieel Beheer Netbeheerders (‘BFBN’). Jaarlijks beoordelen we, rekening houdend met de bepalingen van het BFBN, of er afgelost dan wel getrokken moet worden op de kredietfaciliteit, om aan de BFBN-vereisten te voldoen. Bij deze periodieke beoordeling wordt niet alleen de actuele financiële positie betrokken, maar ook de verwachtingen voor de komende jaren inzake de verwachte omvang en moment van de investeringsuitgaven, de verwachte dividenduitkeringen en de verwachte operationele kosten voor het gastransportnetwerk. De omvang en volatiliteit van deze variabelen maakt een betrouwbare schatting van eventuele toekomstige aflossingen niet mogelijk. Om deze reden hebben we de verstrekte lening op balansdatum volledig gepresenteerd onder de langlopende vorderingen.

Leningen aan overige deelnemingen
In 2023 heeft Gasunie een leningfaciliteit ter hoogte van € 40,0 miljoen ter beschikking gesteld aan EemsEnergyTerminal. De looptijd van deze faciliteit is tot 31 juli 2027. Onder deze faciliteit is ultimo 2023 een bedrag opgenomen van € 4,0 miljoen. Er is geen aflossingsschema overeengekomen. De rente is gebaseerd op de 3-maands Euribor plus een opslag van 2,3%.

Intra-groepsposities ontstaan door dienstverlening van N.V. Nederlandse Gasunie aan groepsmaatschappijen en vice versa, door uitkering van dividend binnen de groep en door de cashpool transacties die door het groepshoofd worden uitgevoerd namens de groepsmaatschappijen in het kader van de operationele bedrijfsactiviteiten.

Er is geen aflossingsschema overeengekomen ten aanzien van de vorderingen op groepsmaatschappijen; de vorderingen hebben de kenmerken van een rekening-courantverhouding.

Over het saldo van de intra-groepsvorderingen betaalt de groepsmaatschappij in voorkomende gevallen een zakelijke rente die is gebaseerd op een variabele rente plus een opslag, die past bij het risicoprofiel van zowel Gasunie als de betreffende groepsmaatschappij.

Ultimo 2023 worden alle geplaatste aandelen gehouden door de Staat der Nederlanden (ultimo 2022: idem).

De specificatie van de herwaarderingsreserve is als volgt:

Omdat de cash flow hedge reserve negatief is, bedraagt het feitelijk beklemde vermogen ultimo 2023 € 1.510,1 miljoen (ultimo 2022: € 1.524,2 miljoen).

De mutaties in de herwaarderingsreserve zijn als volgt:

De mutaties in de wettelijke reserve deelnemingen zijn als volgt:

Voor onze investeringen in joint ventures en geassocieerde deelnemingen gewaardeerd tegen nettovermogenswaarde geldt dat we niet zonder beperking een uitkering van dividend kunnen bewerkstelligen, bijvoorbeeld omdat instemming van onze mede-aandeelhouders hiervoor benodigd is. Voor het verschil tussen het aandeel in de ingehouden winst en rechtstreekse vermogensmutaties van betreffende deelnemingen enerzijds, en het bedrag aan uitkeringen waarop we recht hebben verkregen anderzijds, vormen we een wettelijke reserve. We hebben de wettelijke reserve op individuele basis bepaald. Een nadere toelichting op het resultaat en de dividenduitkeringen door onze joint ventures is opgenomen in noot 8 ‘Investeringen in joint ventures en noot 9 ‘Investeringen in geassocieerde deelnemingen’.

De mutaties in de overige reserve zijn als volgt:

Voor een toelichting op de mutaties verwijzen we naar noot 2 ‘Bedrijfscombinaties en desinvesteringen groepsmaatschappijen’, noot 8 ‘Investeringen in joint ventures’, noot 23 ‘Personeelsbeloningen’, noot 46 ‘Herwaarderingsreserve’, noot 47 ‘Wettelijke reserve deelnemingen’ en noot 49 ‘Onverdeeld resultaat’.

De mutaties in het onverdeeld resultaat zijn als volgt:

De winst over 2022 bedroeg € 554,9 miljoen. Hiervan is € 200,0 miljoen als dividend uitgekeerd in 2023. Het restant van € 354,9 miljoen is toegevoegd aan de overige reserves.

De specificatie van de voorzieningen is als volgt:

Voor een nadere toelichting op de overige voorzieningen verwijzen we naar noot 22 ‘Uitgestelde belastingverplichtingen’, noot 23 ‘Personeelsbeloningen’ en noot 24 ‘Overige voorzieningen’ van de toelichting op de geconsolideerde jaarrekening.

De specificatie van de handels- en overige schulden is als volgt:

De belastingverplichtingen omvatten de te betalen loonheffing en premies sociale verzekeringen.

De overige schulden en overlopende passiva bestaan ultimo 2023 met name uit nog te betalen rente, nog te ontvangen facturen en ontvangen security deposits ter waarde van € 195,1 miljoen (ultimo 2022: € 243,8 miljoen). De ontvangen security deposits zijn gestelde zekerheden die door klanten van ons of onze groepsmaatschappijen aan ons zijn verstrekt ter afdekking van het kredietrisico. Over de security deposits berekenen we een marktconforme rente.

Vanwege het kortlopende karakter van de handelsschulden en overige te betalen posten benadert de boekwaarde de reële waarde van deze verplichtingen.

Intra-groepsposities ontstaan door dienstverlening van N.V. Nederlandse Gasunie aan groepsmaatschappijen en vice versa, door uitkering van dividend binnen de groep en door de cashpool transacties die door het groepshoofd worden uitgevoerd namens de groepsmaatschappijen in het kader van de operationele bedrijfsactiviteiten.

Er is geen aflossingsschema overeengekomen ten aanzien van de schulden aan groepsmaatschappijen; de schulden hebben de kenmerken van een rekening-courantverhouding.

N.V. Nederlandse Gasunie koopt extern goederen en diensten in voor haar groepsmaatschappijen en/of andere deelnemingen. Daarnaast is N.V. Nederlandse Gasunie de juridisch werkgever voor medewerkers die werkzaam zijn voor Gasunie en haar groepsmaatschappijen. De netto-omzet van N.V. Nederlandse Gasunie bestaat voor een groot deel uit bedragen die zij in rekening brengt bij haar groepsmaatschappijen en/of andere deelnemingen voor de inzet van eigen personeel dan wel de levering van extern ingekochte goederen en diensten. N.V. Nederlandse Gasunie treedt tegenover haar groepsmaatschappijen op als principaal.

De overige opbrengsten zijn als volgt:

Een nadere toelichting op de acquisitie van GUFU BBL B.V. is opgenomen in noot 2 'Bedrijfscombinaties en desinvesteringen groepsmaatschappijen’.

De specificatie van de kosten uitbesteed werk en andere externe kosten is als volgt:

De specificatie van de personeelskosten is als volgt:

De gemiddelde personele bezetting in 2023 bedraagt 1.676 fulltime-equivalenten (2022: gemiddeld 1.465 fulltime-equivalenten), waarvan 6 buiten Nederland (2022: 2 buiten Nederland).

De toelichting op de bezoldiging van de bestuurders en de commissarissen van de vennootschap hebben we opgenomen in de toelichting op de geconsolideerde jaarrekening onder noot 32 ‘Personeelskosten’.

De waardeverminderingen van vlottende activa zijn als volgt:

De specificatie van de overige kosten is als volgt:

De overige kosten bestaan met name uit goederen en diensten die N.V. Nederlandse Gasunie inkoopt ten behoeve van de dienstverlening aan haar groepsmaatschappijen. De overige kosten omvatten met name verzekeringskosten en overige materiële en personele kosten. De overige bedrijfskosten zijn in 2023 met name lager dan in 2022 doordat in 2022 sprake was van een relatief hoge dotatie aan de voorziening voor opruimingskosten en saneringen.

De specificatie van de financiële baten en lasten is als volgt:

Onder de rentebaten en soortgelijke baten zijn voornamelijk begrepen de rentes die berekend worden over de financiering van groepsmaatschappijen. In 2023 is er voor € 70,8 miljoen aan rentebaten op leningen aan groepsmaatschappijen verantwoord (2022: € 75,5 miljoen). De in rekening gebrachte rente op leningen aan groepsmaatschappijen is gebaseerd op de gewogen gemiddelde rentevoet van de lange-leningenportefeuille van N.V. Nederlandse Gasunie met een opslag van 12,5 basispunten (2022: idem).

N.V. Nederlandse Gasunie staat aan het hoofd van de fiscale eenheid voor de vennootschapsbelasting in Nederland. De specificatie van de belastinglast in de winst-en-verliesrekening is als volgt:

Tussen N.V. Nederlandse Gasunie en haar Nederlandse 100%-groepsmaatschappijen bestaat een fiscale eenheid voor de Nederlandse vennootschapsbelasting. Aan deze groepsmaatschappijen alloceren we geen vennootschapsbelasting, met uitzondering van de groepsmaatschappijen Gasunie Transport Services B.V., Gasunie Assets B.V. en Maasvlakte Storage B.V.

Het overzicht met groepsmaatschappijen en andere deelnemingen is als volgt: