Leeswijzer
Leeswijzer
Gasunie speelt een belangrijke rol in het mogelijk maken van de energietransitie. Naast aardgas gaan we de komende jaren waterstof, groen gas, CO2 en warmte transporteren en opslaan. Bij deze transformatie van aardgastransportbedrijf naar energie-infrastructuuronderneming moeten we zorgvuldige afwegingen maken tussen sociaal rendement, milieurendement en financieel rendement. Zo dragen we bij aan het creëren van brede welvaart voor Nederland.
Deze integrale benadering komt ook steeds duidelijker terug in onze jaarverslaggeving. We geven inzicht in onze financiële resultaten en laten ook steeds beter zien wat onze niet-financiële resultaten zijn. Daarbij worden we gesteund door de nieuwe rapportageverplichtingen in de vorm van de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) en door onze stakeholders die, naast enkele vertrouwde thema’s, ook nieuwe materiële thema’s hebben vastgesteld. Hierin nemen we dit jaar een extra stap door voor het eerst een maatschappelijke jaarrekening te publiceren.
Materiële thema’s
Materiële thema’s zijn de onderwerpen waarvan onze stakeholders vinden dat we er over moeten rapporteren in het jaarverslag. Vanaf 2024 is het rapporteren vanuit de materiële thema’s een CSRD-verplichting. Gasunie voert ieder oneven jaar een materialiteitsanalyse uit. Voor het jaarverslag 2023 hebben we onze materiële thema’s bepaald op basis van het dubbele materialiteitsprincipe zoals voorgeschreven in de CSRD. Dit betekent dat we de relevantie van onze duurzaamheidsthema’s vanuit twee perspectieven hebben bekeken:
- Impact Materialiteit: de impact die Gasunie heeft op mens en milieu (de inside-out visie)
- Financiële Materialiteit: de risico’s en kansen die (duurzaamheidsgerelateerde) ontwikkelingen en gebeurtenissen voor Gasunie creëren (de outside-in visie)
Uitkomsten materialiteitsanalyse
| Onderwerp | Definitie |
|---|---|
| Energietransitie | Versnellen van de transitie naar een duurzaam energiesysteem. Met onze infrastructuur en kennis willen wij onze gebruiker in staat stellen om de transitie te maken naar emissievrije energie. |
| Leveringszekerheid | Garanderen van een betrouwbare energievoorziening door het beheersen van fysieke en IT-risico's om onze infrastructuur te beschermen. |
| Emissies | Het beperken van de milieu-impact van onze processen, producten en diensten door het verminderen van de uitstoot van broeikasgassen (scope 1 en 2, en ten dele scope 3) en stikstof. |
| Circulaire economie | Het beperken van de milieu-impact van onze processen, producten en diensten via de principes van circulaire economie. Onze primaire focus ligt op staal, dat zowel de belangrijkste bron van input als afval is in onze organisatie. |
| Welzijn van medewerkers | Het welzijn van medewerkers bevorderen door te zorgen voor lange termijn vitaliteit en balans tussen werk en privéleven. |
| Relaties met lokale gemeenschappen | Het beschermen van de economische en sociale belangen van lokale gemeenschappen door onze negatieve impact te minimaliseren en positieve impact te creëren. |
| Biodiversiteit | Het beperken van de impact van onze faciliteiten en infrastructuur op de biodiversiteit door tijdens onze activiteiten het leven op het land en onder water te beschermen, herstellen en bevorderen. |
| Gezondheid en veiligheid van medewerkers | Het creëren van een veilige en gezonde werkomgeving voor medewerkers, onderaannemers en directe leveranciers. |
| Training en ontwikkeling | Het bevorderen van opleiding en ontwikkeling en gelijke kansen om deel te nemen. |
| Diversiteit en inclusie | Het creëren van een veilige werkcultuur en het garanderen van gelijke kansen voor onze werknemers, onderaannemers en directe leveranciers, ongeacht leeftijd, geslacht, etniciteit, handicap, seksuele geaardheid, nationaliteit of enig ander kenmerk. |
| Goed bestuur | Het bevorderen van verantwoord ondernemen door transparante, eerlijke en verantwoorde bedrijfsvoering en door het naleven van ethische en duurzame praktijken. |
De zes materiële thema’s die het hoogst scoorden in het stakeholder-onderzoek, krijgen elk een eigen hoofdstuk in dit jaarverslag. Aan de overige vijf thema’s besteden we aandacht in een gecombineerd hoofdstuk en in het hoofdstuk Governance (goed bestuur). In de appendix van dit jaarverslag staat een toelichting op de materialiteitsanalyse.
Maatschappelijke jaarrekening
Gasunie heeft een brede invloed op de maatschappij. Het in stand houden van een veilige, betrouwbare, duurzame en betaalbare energie-infrastructuur heeft een grote positieve impact op de samenleving in de vorm van welvaart en welzijn. Tegelijkertijd zijn er ook negatieve impacts: we onttrekken bijvoorbeeld mensen en middelen aan de maatschappij (die hadden ook voor andere zaken ingezet kunnen worden) en dragen bij aan de opwarming van de aarde. We hebben en we nemen de verantwoordelijkheid om onze negatieve invloed te verkleinen en onze positieve invloed te vergroten.
Hiervoor hebben we inzicht nodig in de invloed die Gasunie heeft, oftewel de impacts die we maken. Door impactmeten* kunnen we deze in geld uitdrukken en creëren we handvatten voor inzicht en sturing op impact. Het meten van en sturen op impacts is een leerproces. Sinds 2022 werkt Gasunie aan het opstellen van een maatschappelijke jaarrekening. Hiervoor hebben we een raamwerk opgesteld en verschillende impacts gemeten. Dit jaar presenteren we voor het eerst resultaten in een maatschappelijke jaarrekening. De komende jaren willen we steeds meer impacts gaan meten en rapporteren, waardoor het steeds beter mogelijk wordt onze maatschappelijke jaarrekening te vergelijken met andere (net)bedrijven.
* Veel van de grote infrabedrijven in Nederland werken aan het meten, rapporteren en sturen op impact. Gasunie ziet het belang om hier als sector aan te werken en is daarom lid van het Verbond voor Brede Welvaart en de Sectorsamenwerking Brede Welvaart. Ook hebben we in samenwerking met infrabedrijven een eerste impactmeting op biodiversiteit gedaan.
Onze maatschappelijke jaarrekening is onderverdeeld in zes kapitalen. Behalve financieel kapitaal zijn er ook geproduceerde, intellectuele, natuurlijke, sociale en menselijke kapitalen. Om inzicht te krijgen in de relatieve materialiteit van impacts drukken we de waarde uit in euro’s. Het Handboek Impactmeting Infrabedrijven gebruiken we als grondslag voor deze analyse. We maken onderscheid tussen positieve en negatieve impacts.
Een deel van deze impacts die passen bij de strategie van Gasunie hebben we kwantitatief uitgewerkt. Hierbij is een keuze gemaakt voor de positieve impact van de waarde van energie, de positieve en negatieve effecten op klimaatverandering en het negatieve effect op werknemers door werkgerelateerde uitval en ongevallen. Bij de overige niet-gekwantificeerde impacts geven we aan of deze positief of negatief zijn. Het sturen van Gasunie op positieve impact op de kapitalen draagt bij aan het halen van de Sustainable Development Goals van de Verenigde Naties.
Connectiviteit
In het jaarverslag rapporteren we uitgebreid over de materiële thema’s. De connectiviteit tussen de materiële thema’s, de MVO-strategie thema's, de Gasunie Green Deals en gestelde doelen en resultaten voor 2023 laten we zien in de connectiviteitstabel.
Verslaggevingsgrondslagen
De in dit jaarverslag opgenomen financiële, operationele en maatschappelijke informatie is opgesteld aan de hand van:
- International Financial Reporting Standards (IFRS), zoals bekrachtigd door de Europese Unie
- Nederlandse Corporate Governance Code 2022
- GRI standards-rapportagerichtlijnen (2021)
- EU Taxonomie-verordening en afgeleide regelgeving
- EU Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) 2023
- Relevante bepalingen van het Burgerlijk Wetboek
CSRD
Eind 2022 nam de Europese Unie de CSRD aan. Vanaf boekjaar 2024 gaat Gasunie volledig conform deze richtlijn rapporteren over de impact van onze activiteiten op mens en milieu. Deze rapportage gaat ook onderdeel uitmaken van de beoordelingswerkzaamheden van de externe accountant. In dit kader zijn we in 2023 gestart met de implementatie van de CSRD, zodat we over boekjaar 2024 kunnen rapporteren in overeenstemming met de richtlijn.
Consolidatie
In dit verslag rapporteren we over de resultaten van Gasunie en haar dochterondernemingen over het boekjaar 2023 dat eindigde op 31 december 2023. In noot 62 ‘Overzicht groepsmaatschappijen en deelnemingen’ is een overzicht opgenomen van alle in consolidatie begrepen groepsmaatschappijen. Zowel in de financiële als in de maatschappelijke verslaggeving houden we in het geval van acquisities en desinvesteringen rekening met het moment van acquireren of desinvesteren. Voor meer informatie ten aanzien van de consolidatie verwijzen we naar de ‘grondslagen voor consolidatie’ zoals opgenomen in de jaarrekening.
Over onderwerpen als veiligheid, gezondheid, milieu en arbeidsvoorwaarden worden in Nederland en Duitsland niet altijd dezelfde gegevens bijgehouden. Dit wordt veroorzaakt door verschillen in wetgeving. Daar waar mogelijk geven we de data uit Nederland en Duitsland gecombineerd weer. Als dit niet goed mogelijk is, presenteren we de gegevens separaat. Dat doen we ook als we vinden dat separate weergave meer inzicht geeft.
Verificatie en publicatie
Het jaarverslag wordt opgesteld door de raad van bestuur. De in het jaarverslag opgenomen jaarrekening wordt gecontroleerd door een externe accountant. Na kennisneming van het oordeel van de externe accountant en het advies van de Auditcommissie adviseert de raad van commissarissen de algemene vergadering de jaarrekening ongewijzigd vast te stellen. Dit jaarverslag is gepubliceerd op 1 maart 2024.
De externe accountant beoordeelt ook de in het jaarverslag opgenomen duurzaamheidsinformatie. We laten deze duurzaamheidsinformatie beoordelen omdat we het belangrijk vinden dat er een beperkte mate van zekerheid (‘limited assurance’) aan deze informatie wordt toegevoegd voor de gebruiker van deze informatie. De duurzaamheidsinformatie opgenomen in hoofdstukken 1 tot en met 10 en de Aanvullende informatie met uitzondering van de paragrafen Goed bestuur, Samenstelling raad van bestuur, Samenstelling raad van commissarissen, EU Taxonomie en Risicomanagement algemeen valt binnen de reikwijdte van de beoordelingsopdracht van de externe accountant.
De Controleverklaring en het Assurancerapport van de onafhankelijke accountant is opgenomen in de overige gegevens van het jaarverslag.
Core & More
Bij het opstellen van het jaarverslag hebben we het core & more-principe toegepast. Het directieverslag is zo beknopt mogelijk gehouden (“core”). Waar dat kon, hebben we detailinformatie verplaatst naar het hoofdstuk Aanvullende informatie (“more”).
Het bestuursverslag opgenomen in dit jaarverslag bestaat uit de hoofdstukken 1 een tot en met 11, hoofdstuk 12 met uitzondering van het Verslag van de raad van commissarissen en het Remuneratierapport en de Aanvullende informatie met uitzondering van het Verslag van de OR en de Samenstelling raad van commissarissen.