Begrippenlijst

miljard kubieke meter

Waterstof die wordt gemaakt uit fossiele energie (aardgas) in combinatie met CO₂-afvang en -opslag.

Bundesministerium für Wirtschaft und Klimaschutz (federaal ministerie voor Economische Zaken en Klimaat).

Gas dat bijdraagt aan de vorming van een isolerende laag om de aarde, waardoor deze opwarmt. De belangrijkste broeikasgassen zijn: waterdamp, koolzuurgas, methaan, distikstofoxide en gechloreerde koolwaterstoffen.

Het ontwikkelen van nieuwe producten/diensten en/of het betreden van nieuwe markten.

Afvang en opslag van CO₂ noemt men ook wel CCS (Carbon Captureand Storage).

Methaan; de belangrijkste component van aardgas.

Community wealth building voor bedrijven zoals Gasunie betekent het stimuleren van economische ontwikkeling die ten goede komt aan lokale gemeenschappen. Het omvat initiatieven die ervoor zorgen dat bedrijfsactiviteiten positieve effecten genereren, zoals het creëren van banen, het ontwikkelen van vaardigheden, sociaal rendement en vrijwilligerswerk. Gasunie kan bijdragen door partnerschappen aan te gaan met lokale gemeenschappen, kleine bedrijven te ondersteunen en te investeren in ontwikkelingsprojecten voor de gemeenschap. Door haar bedrijfspraktijken af te stemmen op de behoeften en prioriteiten van de gemeenschap, kan Gasunie bijdragen aan het opbouwen van welvaart en veerkracht in de regio's waar ze actief is en zo sociale inclusie en gedeelde welvaart bevorderen.

Kooldioxide of koolzuurgas; komt vrij bij volledige verbranding van brandstoffen.

CO₂- en CH₄-emissies kunnen met behulp van de zogeheten Global Warming Potential (GWP) worden omgezet in een maat voor het versterkte broeikaseffect, de zogenaamde CO₂-equivalentemissie. De GWP voor CO₂ wordt op 1 gesteld en de GWP voor CH₄ op 28.

Corporate social responsability (maatschappelijk verantwoord ondernemen) is het nemen van verantwoordelijkheid voor de impact van de activiteiten van het bedrijf op mens, milieu en maatschappij. Bedrijven die CSR omarmen, streven ernaar om niet alleen winst te maken maar ook een positieve bijdragen te leveren aan de samenleving.

Een decarbonisatiehefboom is een strategie of maatregel die helpt om de uitstoot van CO₂ te verminderen.

Diversiteit, gelijkwaardigheid en inclusie (DIG). DIG-beleid heeft tot doel om een organisatie een representatieve afspiegeling van de samenleving te laten zijn, waar ieders inbreng bijdraagt aan de kwaliteit van de organisatie, waar iedereen zichzelf kan zijn en daar om gewaardeerd wordt.

E-methaan, kort voor elektromethaan of synthetisch methaan, is een hernieuwbaar gas dat wordt geproduceerd door koolstofdioxide op te vangen en te combineren met groene waterstof.

Het resultaat voor aftrek van rente en belastingen.

Het resultaat voor aftrek van rente, belastingen, afschrijvingen en amortisaties.

De ‘effectieve temperatuur’ betreft de werkelijke temperatuur, aangevuld met een bijstelling voor windsnelheid.

Environmental, Social, Governance(ESG) houdt in dat factoren als energieverbruik, klimaat, beschikbaarheid van grondstoffen, gezondheid, veiligheid en goed ondernemingsbestuur worden meegewogen bij de selectie en het beheer van deelnemingen in bedrijven.

FEED (front-end engineering design) is een fase in de levenscyclus van een project die voorafgaat aan de eigenlijke uitvoering van het project. Het is de fase na de concept-selectie en bestaat uit een gedetailleerde studie en ontwerpfase waarin de technische specificaties van het project worden vastgesteld die de uitgangspunten vormen voor de detailontwerpen voordat de bouw of implementatie begint.

Het gecontroleerd laten ontsnappen van gas door middel van verbranding.

Floating storage regasification unit (drijvende opslag- en hervergassingsinstallatie).

Een FTE (fulltime-equivalent) is een rekeneenheid die wordt gebruikt om de arbeidskracht van een organisatie te meten. Een FTE komt overeen met een voltijdse werkweek van een werknemer. Bij de Nederlandse bedrijfsonderdelen van Gasunie is dat 40 uur per week. Bij Gasunie Deutschland is dat 38 uur per week. De werknemers die in ploegen (vijf) werken, met of zonder een reserveploeg, zijn de enige uitzondering op deze definitie. Voor hen geldt dat 34 2/3 uur (met reserveploeg) of 33 2/3 uur (zonder reserveploeg) werk per week telt als een FTE.

Gas van Groningenveld-kwaliteit, met een iets lagere calorische waarde dan (internationaal) hoogcalorisch gas (H-gas). Ook wel L-gas genoemd.

Een Garantie van Oorsprong (GvO) is een bewijsstuk waarmee de afkomst van duurzaam geproduceerde energie aangetoond kan worden.

European Gas Research Group, brancheorganisatie van Europese gasbedrijven, gericht op onderzoek en ontwikkeling.

Het Greenhouse Gas Protocol, de geldende standaard voor rapportage over CO₂-emissies, hanteert een onderverdeling van emissies naar bron. Deze is opgedeeld in Scope 1 (directe emissies als gevolg van onze eigen activiteiten), Scope 2 (indirecte emissies van de energie die is ingekocht) en Scope 3 (alle overige indirecte emissies die het gevolg zijn van onze bedrijfsactiviteiten).

Groen gas is biogas dat is opgewerkt tot aardgaskwaliteit.

Waterstof die op een klimaatneutrale manier wordt gemaakt uit duurzame energie, zoals windenergie en zonne-energie.

Gasunie Transport Services

Gasunie Deutschland

Een gigawatt (GW) is een eenheid voor elektrisch vermogen.

Global Warming Potential (GWP). Het Intergovernmental Panel on Climate Change geeft regelmatig een update van het GWP op basis van nieuwe wetenschappelijke inzichten.

Hoogcalorisch gas. Gas met een iets hogere energiewaarde dan gas van Groningenveld-kwaliteit, dat ook wel G-gas of L-gas wordt genoemd.

Waterstof.

International Standardisation Organisation; een organisatie die internationale normen vaststelt.

Het toevoegen van stikstof aan hoogcalorisch aardgas, om zo laagcalorisch aardgas te maken dat geschikt is voor consumptie door Nederlandse kleinverbruikers.

Gas van Groningenveld-kwaliteit, met een iets lagere calorische waarde dan (internationaal) hoogcalorisch gas (H-gas). Ook wel G-gas genoemd.

Leak detection and repair programme (lekdetectie- en -reparatieprogramma).

In Nederland verstaan we hieronder: het aantal keren dat het gastransport werd onderbroken omdat geen of onvoldoende gas door onze infrastructuur kon stromen, ongeacht of GTS in Nederland de klant voldoende gas kon leveren. In Duitsland verstaan we hieronder: het aantal keren dat onze infrastructuur niet in staat was om voldoende gas te leveren aan een klant. De scores van Gasunie in Nederland en Duitsland worden opgeteld om de totale score te bepalen.

Het mandaat dat een bedrijf (van de overheid en/of de samenleving) krijgt om zijn taken uit te voeren.

Liquefied Natural Gas (vloeibaar aardgas).

Methaan is het voornaamste bestanddeel van aardgas en wordt ook als synoniem voor aardgas gebruikt.

Miljard kubieke meter, ook wel aangeduid als bcm (billion cubic meter).

Een megawatt (MW) is een eenheid voor elektrisch vermogen.

Gasunie heeft de ambitie om in 2045 over het geheel van haar emissies (Scope 1, 2, 3) net zero te zijn. Dit betekent dat we netto (na eventuele vergroening door GvO’s of carbon removals) geen bijdrage meer leveren aan de opwarming van de aarde.

Deze ratio geeft inzage in de mate waarin de materiële vaste activa gefinancierd zijn met schuld.

Verzamelnaam voor stikstofoxidegassen. Deze gassen komen vrij bij alle verbrandingsprocessen en dragen bij tot verzuring van de atmosfeer.

Ongevallen die gepaard gaan met letsel van één of meer werknemers van Gasunie en/of van derden als gevolg van het verrichten van arbeid. In geval van verzuim wordt niet binnen 1 werkdag (24 uur) het werk hervat danwel vervangend werk aangeboden.

Een open access-infrastructuur is een infrastructuur die beschikbaar is voor alle marktpartijen.

Een Open season is een objectieve, transparante en non-discriminatoire manier om partijen de mogelijkheid te bieden capaciteit in een nieuw infrastructuurproject te reserveren.

Pseudo G-gas is laagcalorisch gas gemaakt uit hoogcalorisch gas. Dit gas heeft dezelfde kwaliteit als Groningengas.

Ongevallen gevolgd door verzuim, medische handelingen, vervangend werk of dodelijke slachtoffers.

Het Greenhouse Gas Protocol, de geldende standaard voor rapportage over CO₂-emissies, hanteert een onderverdeling van emissies naar bron. Deze is opgedeeld in scope 1 (directe emissies als gevolg van onze eigen activiteiten), scope 2 (indirecte emissies van de energie die is ingekocht) en scope 3 (alle overige indirecte emissies die het gevolg zijn van onze bedrijfsactiviteiten).

Belanghebbenden; organisaties of personen die een bepaald belang hebben bij de onderneming.

Maat voor de veiligheid; het aantal ‘reportable’ ongevallen (ongevallen gevolgd door verzuim, medische handelingen, vervangend werk of fataliteit) per 1 miljoen werkuren, waarbij we uitgaan van 1.680 werkuren per FTE per jaar (medewerkers in loondienst en medewerkers niet in loondienst). Het aantal uren voor medewerkers van (onder)aannemers wordt berekend door de capex en opex van aannemers te delen door een gemiddeld uurtarief.

Transmissienetbeheerder: ('Transmission System Operator', afgekort tot TSO) is een entiteit die is belast met het transport van energie in de vorm van aardgas of elektriciteit op nationaal of regionaal niveau, met behulp van vaste infrastructuur.

De Weighted average cost of capital, vaak afgekort als WACC is de Engelstalige benaming voor de gewogen gemiddelde kosten van het vermogen van een bedrijf.