Spring naar inhoud

1. Significante aangelegenheden en gebeurtenissen

Omzet- en resultaatontwikkeling

In 2024 nam onze geconsolideerde netto-omzet (exclusief de overige opbrengsten) met 35,9% af ten opzichte van 2023. Dit is vooral het gevolg van lagere toegestane inkomsten bij onze gereguleerde bedrijfsonderdelen in 2024. De daling van de netto-omzet was conform onze verwachting als gevolg van het systeem van omzetregulering.

Indien de gereguleerde omzet in enig jaar de door de toezichthouder bepaalde toegestane omzet te boven gaat, moeten we deze surplus-omzet in de jaren erop verrekenen met de markt door het hanteren van lagere tarieven. Dat bepaalt het systeem van regulering in Nederland en Duitsland. In 2022 lagen de werkelijke gereguleerde inkomsten substantieel boven de door de Nederlandse en Duitse toezichthouder toegestane inkomsten. Dit was grotendeels het gevolg van ontwikkelingen op de gasmarkt volgend op de Russische inval in Oekraïne. De stijging van de inkomsten in 2022 werd wel deels gedempt door eveneens hogere energiekosten in dat jaar. Ook de gestegen energiekosten mogen we verrekenen.

Onder de van toepassing zijnde verslaggevingsstandaarden mochten we in 2022 de toekomstige verrekeningen niet als verplichting in de balans opnemen en niet op de omzet en het resultaat over 2022 in mindering brengen. Gereguleerde verrekeningen mogen we pas verwerken in het jaar waarin de verrekening daadwerkelijk plaatsvindt. Verrekening van de surplus-omzet over het boekjaar 2022 vond grotendeels plaats in het boekjaar 2024. Hierdoor zijn de toegestane inkomsten in 2024 overeenkomstig onze verwachting substantieel lager dan in voorgaande jaren, waarin dergelijke grote verrekeningen zich niet voordeden. In 2024 zijn ook de hoge energiekosten uit 2022 verrekend. Omdat we in 2024 per saldo aanzienlijk meer opbrengsten dan kosten moeten verrekenen, resulteert dit in een bedrijfsresultaat dat ca. € 400 miljoen lager is in vergelijking met ons langjarige gemiddelde (onderliggende) bedrijfsresultaat van ca. € 500 miljoen. Het onderliggend resultaat is het resultaat gecorrigeerd voor gereguleerde verrekeningen uit het verleden en naar de toekomst.

Voor een nadere toelichting op de omzet- en resultaatontwikkeling verwijzen we naar noot 3 ‘Financiële informatie per segment’ en noot 30 ‘Netto-omzet’. In ons directieverslag onder het hoofd ‘Financiële kerncijfers’ lichten we het verschil tussen onze IFRS-resultaten en onze onderliggende resultaten nader toe.

Gevolgen klimaat- en energietransitie

Gasunie heeft een belangrijke rol in de Noordwest-Europese energiemarkt. We beheren, onderhouden en ontwikkelen infrastructuur voor grootschalig transport, opslag en conversie van energie. Nu is dat nog vooral aardgas. Met de energietransitie verschuift onze focus steeds meer naar waterstoftransport en -opslag en naar afvang en opslag van CO2 (Carbon Capture & Storage, ofwel CCS). Daarnaast werken we aan de aanleg en het beheer van een netwerk voor warmte. We houden rekening met meerdere toekomstscenario’s die allemaal toewerken naar een CO2-neutrale samenleving in 2050. We ondernemen acties om zelf reeds in 2045 over het geheel van onze eigen emissies netto nihil te zijn. Dit betekent dat we netto – na eventuele vergroening door middel van certificaten – geen bijdrage meer leveren aan de opwarming van de aarde.

We hebben als maatschappelijke taak dat we de samenleving in alle scenario's kunnen bedienen met onze infrastructuur. De scenario’s zijn diepgaand uitgewerkt in de Integrale Infrastructuurverkenning 2030-2050 (II3050). De belangrijkste conclusies uit het II3050-rapport voor ons zijn:

  • Waterstof, groen gas, warmte en CCS zijn belangrijke schakels voor een CO2-neutrale toekomst; 
  • Na 2030 is er ongeveer een verdubbeling van het tot 2030 geplande waterstofnetwerk nodig. Onze bestaande gasinfrastructuur kan daar grotendeels in voorzien;
  • De opslag van waterstof is cruciaal om vraag en aanbod naar energie in de toekomst in balans te houden. Dat kan in voormalige zoutcavernes in Nederland en Duitsland;
  • Het netwerk voor transport van CO2 is naast een kortetermijnoplossing ook een langetermijnoplossing. Op de korte termijn transporteren we afgevangen CO2 naar de opslagvelden op zee om de CO2-uitstoot te verminderen. Op de lange termijn transporteren we duurzame CO2 voor productieprocessen die nu nog op fossiele grondstoffen zijn gebaseerd.

Gasunie gelooft in een duurzame toekomst met een uitgebalanceerde energiemix en een blijvende rol voor gassen die afkomstig zijn uit verschillende bronnen. Onze activa spelen hierin naar verwachting een belangrijke rol. Onzekerheden over toekomstige ontwikkelingen maken dat we in onze jaarrekening bepaalde aannames hebben gedaan en gebruik hebben gemaakt van schattingen. Dit betreft onder meer aannames over de levensduur van ons netwerk en de bijbehorende afschrijvingsmethoden en -termijnen. Deze kunnen korter of langer zijn dan we nu inschatten, onder meer afhankelijk van welke activa we kunnen hergebruiken voor alternatieve aanwending en afhankelijk van het moment van uitfasering van het transport van aardgas. In noot 5 ‘Materiële vaste activa’ lichten we dit nader toe. Voornoemde ontwikkelingen kunnen ook gevolgen hebben voor de hoogte van de voorziening voor opruimkosten. Afhankelijk van welke activa we kunnen hergebruiken, kan het zijn dat we meer of minder activa gaan opruimen dan we nu verwachten. In noot 23 ‘Overige voorzieningen’ lichten we dit nader toe.

In ons directieverslag lichten we onze activiteiten op het gebied van de energietransitie gedetailleerd toe.

Verwerking EemsEnergyTerminal

Op 1 oktober 2023 verkochten we 50% van onze aandelen in EemsEnergyTerminal. Deze verkoop heeft geleid tot een gewijzigde financiële verwerking vanaf 1 oktober 2023. Dit heeft gevolgen voor de vergelijkbaarheid van de geconsolideerde winst-en-verliesrekening over 2024 ten opzichte van 2023. Tot 1 oktober 2023 verwerkten we de netto-omzet en de kosten van EemsEnergyTerminal volledig in onze geconsolideerde winst-en-verliesrekening en overige financiële informatie. Vanaf 1 oktober 2023 verwerken we EemsEnergyTerminal als een joint venture en als gevolg daarvan verantwoorden we vanaf die datum alleen ons netto-aandeel in het resultaat van EemsEnergyTerminal. Dit aandeel is opgenomen in de winst-en-verliesrekening onder het aandeel in resultaat joint ventures.

De gewijzigde verwerking leidt er toe dat de geconsolideerde netto-omzet en kosten en de geconsolideerde balansmutaties in de eerste drie kwartalen van 2023 wel de onderliggende financiële informatie van EemsEnergyTerminal omvatten, maar voor het gehele jaar 2024 niet. Voor een juiste vergelijkingsbasis moet bij het lezen van de geconsolideerde financiële informatie over 2024 ten opzichte van 2023 met deze wijziging rekening gehouden worden.

Dividenduitkering

In 2024 heeft Gasunie € 266,0 miljoen (2023: € 200,0 miljoen) dividend uitgekeerd aan haar enig aandeelhouder, de Staat der Nederlanden. Het betrof de resultaatbestemming over het boekjaar 2023, overeenkomstig het besluit van de algemene vergadering van 26 maart 2024.