05 Maatschappelijke waardecreatie

Door buitenlands hoogcalorisch gas met stikstof te mengen, ontstaat laagcalorisch gas, oftewel gas van Groningen-kwaliteit. GTS is bezig om de bijmengcapaciteit op te voeren, zodat de gasproductie uit het Groningenveld kan worden gestaakt. De oplevering van de stikstoffabriek in Zuidbroek, die het sluitstuk vormt in het volledig onafhankelijk worden van productie uit het Groningenveld, heeft in de afgelopen twee coronajaren vertraging opgelopen. 

Door de bijzondere marktomstandigheden is er veel onzekerheid over verschillende zaken die de gaswinning uit het Groningenveld kunnen beïnvloeden. GTS heeft daarom in haar advies aan de staatssecretaris over de benodigde Groningenproductie ook de impact van de veranderende planningsuitgangspunten geschetst. De inval van Rusland in Oekraïne en de dreigende gasschaarste hebben zeer hoge gasprijzen tot gevolg. Hierdoor constateren wij een daling in de marktvraag. De wens om alternatieven voor Russisch gas te vinden zorgt voor een historisch hoge aanvoer van LNG, wat tot gevolg heeft dat er meer stikstof nodig is om het gas op de juiste kwaliteit te brengen. Ook door de inspanningen van marktpartijen en Gasunie om de productie uit het Groningenveld te beperken is de inzet van stikstof op dit moment ongekend hoog.

In het Gasunie Omgevingsloket, dat in april in Nederland online kwam, kunnen agrariërs, aannemers, particulieren, overheden, organisaties en onderwijsinstanties allerlei informatie vinden, maar ook op een gemakkelijke en duidelijke manier zaken direct regelen. Zoals een dataverzoek doen, een vooroverleg plannen of gewasschade melden. Een interactieve kaart laat zien waar Gasunie-leidingen liggen. De kaart biedt direct de mogelijkheid om bijvoorbeeld een melding te maken van een defect aan een Gasunie-object of een dataverzoek te doen.

In juni heeft Gasunie het uitrolplan voor het landelijke waterstofnetwerk van dochter HyNetwork Services bekendgemaakt. In dit plan staat beschreven in welke volgorde naar verwachting de tracés worden aangelegd. We geven prioriteit aan regio's waar de toezeggingen van marktpartijen het stevigst zijn. Zoals in Rotterdam, waar we met Shell werken aan een harde toezegging; net als met andere partijen die sterke initiatieven hebben. Het 32 kilometer lange Waterstofnetwerk Rotterdam tussen Pernis en de Maasvlakte moet eind 2024/begin 2025 gereed zijn en is onderdeel van het landelijke waterstofnetwerk dat naar verwachting vanaf 2027 operationeel is. Vanwege de verwachte groei van de productie van waterstof via windparken op de Noordzee, onderzoeken we samen met de overheid of er ook een publiek waterstofnet op zee moet komen, met verbindingen naar andere Noordzeelanden.

Naast binnenlandse productie van waterstof wordt grootschalige import van groene waterstof essentieel voor het mogelijk maken van de Europese energie- en grondstoffentransitie. Gasunie en Vopak willen daarom gezamenlijk een infrastructuur ontwikkelen die de invoer van waterstofdragers in Noordwest-Europa via Nederlandse en Duitse havens mogelijk maakt. De beoogde infrastructuur bestaat uit importterminals en maakt verdere distributie van groene waterstof naar eindgebruikers mogelijk, bijvoorbeeld door middel van pijpleidingen, schepen, weg en spoor. Importinitiatieven ontwikkelen zich snel: de eerste importstromen naar Duitsland en Nederland worden verwacht tegen 2025. Gasunie en Vopak werken al langer samen. Ze zijn gezamenlijk eigenaar van Gate LNG-terminal in de haven van Rotterdam die in 2011 in gebruik is genomen.

De Raad van State heeft medio juni laten weten dat de uitspraak betreffende de partiële vrijstelling (‘bouwvrijstelling’) voor Porthos opnieuw is uitgesteld. Er is door de Raad van State geen concrete datum aangegeven waarop de uitspraak nu verwacht wordt. Porthos is een cruciaal element in het behalen van de Nederlandse emissiedoelen. Ook de andere CCS-projecten waaraan Gasunie en consortiumpartners werken, zoals Aramis, blijven hierdoor in onzekerheid verkeren. 

Gasunie heeft een positief investeringsbesluit genomen voor het doortrekken van WarmtelinQ van Rijswijk naar Leiden. Hierdoor krijgt de hoofdtransportleiding voor heet water afkomstig van industrieën in de Rotterdamse haven een bredere klantenbasis. De planning voor het oorspronkelijke tracé, van Vlaardingen via Rijswijk naar Den Haag, wordt aangepast. Dit komt omdat Gasunie een gedeelte van de geïsoleerde leidingen beschikbaar stelt voor de realisatie van de tijdelijke LNG-faciliteiten in de Eemshaven. Het gaat om drie kilometer leidingen. De gestelde einddatum van oplevering van WarmtelinQ komt hierdoor niet in het gedrang. 

Gasunie werkt hard aan maatschappelijk verantwoord ondernemen, met concrete en ambitieuze doelen die zijn neergelegd in onze Gasunie Green Deals. In een online dashboard laten we voortaan zien hoeveel vooruitgang we boeken in het groener en socialer maken van onze operationele bedrijfsvoering. De meeste Green Deals hebben een einddoel in 2030 en een tussendoel in 2023.